Γκραβούρα της Πάτρας την εποχή της Ενετοκρατίας γύρω στο 1700.

Η ιστορία της Πάτρας ξεκινά ήδη από την προϊστορική εποχή. Γνωρίζουμε ότι καθ΄ όλη την Μυκηναϊκή περίοδο κατοικούνταν. Μετά τις σαρωτικές αλλαγές στις αρχές της πρώτης χιλιετίας στην περιοχή έφθασαν οι Αχαιοί από τη Σπάρτη, διωγμένοι από τους Δωριείς. Οι Αχαιοί με τη σειρά τους εξεδίωξαν τους  Ίωνες, που αναγκάστηκαν να μετοικήσουν στην Αττική αλλά και στις μικρασιατικές ακτές.

Οικιστής της πόλης υπήρξε ο Πατρέας, ο οποίος συνένωσε τους μικρούς διάσπαρτους οικισμούς της περιοχής και δημιούργησε την Πάτρα, που αναδείχθηκε στη σπουδαιότερη πόλη της περιοχής, ηγουμένη της Αχαϊκής Συμπολιτείας ενός θεσμού που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις της περιοχής από τη γεωμετρική εποχή μέχρι και του ελληνιστικούς χρόνους. Το 146 π.Χ η πόλη υποτάχθηκε στους Ρωμαίους και η Αχαϊκή Συμπολιτεία διαλύθηκε. Λόγω της ιδιαίτερης θέσης της – ήταν το κοντινότερο λιμάνι της Πελοποννήσου για τη Ρώμη –  η πόλη αναπτύχθηκε, και οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες τις εκχώρησαν πολλά προνόμια, ενώ ταυτόχρονα στόλισαν την πόλη με επιβλητικά κτήρια, ανάμεσα στα οποία ήταν το Ωδείο και το αμφιθέατρο, ενώ οχύρωσαν την ακρόπολη της πόλης στο υπάρχον αρχαιότερο κάστρο.

Κατά τη βυζαντινή περίοδο η πόλη παράκμασε, καθώς το κέντρο εξουσίας του τότε κόσμου μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Η επίσκεψη του Απόστολου Ανδρέα, του σημερινού πολιούχου της πόλης, σήμανε τη μετάβαση της πόλης από την ειδωλολατρία στον Χριστιανισμό.

Το 1204 μ.Χ. επικράτησαν οι Φράγκοι και ίδρυσαν το φράγκικο Πριγκηπάτο της Αχαΐας, που είχε την έδρα του στην Ανδραβίδα και στο Χλεμούτσι. Η Πάτρα όμως αναπτύχθηκε κυρίως χάρις στην υφαντουργία αποκτώντας σημαίνοντα οικονομικό ρόλο στην περιοχή.

Το 1460 μ.Χ. οι Τούρκοι κατέλαβαν την Πάτρα και εκτός από ένα μικρό διάστημα μεταξύ των ετών 1687-1715 που την κατείχαν οι Ενετοί, η Πάτρα παρέμεινε στα χέρια των Τούρκων μέχρι το τέλος της Επανάστασης, οπότε οι Τούρκοι αναγκάστηκαν, το 1928, να την παραδώσουν στην Ελλάδα.

Η σημερινή Άνω Πόλη της Πάτρας είναι κτισμένη πάνω στην αρχαία. Ο αρχικός ιστός της πόλης ήταν γύρω από το φρούριο στην κορυφή του λόφου, ύψους 108 μ. πάνω από τη σημερινή πόλη. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η πόλη άρχισε να εξαπλώνεται στο λιμάνι και να κατοικείται συστηματικά μετά το 1870. Η εξέλιξη της πόλης υπήρξε ραγδαία και κορυφώθηκε με την εξαγωγή σταφίδας στις αρχές του 20 αιώνα.

Τα επόμενα χρόνια, παρ’ όλο που η σημασία της πόλης στο σύνολο του Ελληνικού χώρου μειώθηκε, η Πάτρα παραμένει μια ζωντανή πόλη που σφύζει από ζωή, καθώς αποτελεί την κύρια είσοδο από και προς την Ευρώπη – όπως δηλαδή και κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο – κατέχοντας μία από τις πρώτες θέσεις ανάμεσα στις πόλεις της Ελλάδας. Το 2006 ανακηρύχθηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.

|