Τα ευρήματα των ανασκαφών δείχνουν ότι η Λευκάδα κατοικήθηκε ήδη από την παλαιολιθική περίοδο, γεγονός που οφειλόταν στο ότι ήταν συνδεδεμένη με την απέναντι ηπειρωτική ακτή. Τους επόμενους αιώνες κατά τη διάρκεια της νεολιθικής περιόδου, αλλά και της μυκηναϊκής  συνεχίστηκε  η κατοίκηση της αποτελώντας τμήμα του βασιλείου του Οδυσσέα. Μάλιστα πολλοί ερευνητές ταυτίζουν την Λευκάδα με την Ομηρική Ιθάκη. Τον 7^ο αιώνα οι Κορίνθιοι για να ελέγξουν την επιθετική και ανυπόταχτη Κέρκυρα ίδρυσαν αποικίες στην Λευκάδα και στην Αμβρακία (Άρτα). Στους Κορίνθιους οφείλεται και η διάνοιξη του δίαυλου που κατέστησε την Λευκάδα νησί.

Αντίθετα από τα άλλα νησιά του Ιονίου η Λευκάδα έλαβε μέρος στους πολέμους εναντίον των Περσών, συμμετέχοντας στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και στη μάχη των Πλαταιών. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου συντάχθηκε με τους Σπαρτιάτες. Τα επόμενα χρόνια υποτάχθηκε  στους Μακεδόνες μέχρι το 167 μ.Χ. που κατελήφθη από τους Ρωμαίους. Όταν ο Οκταβιανός ίδρυσε την Νικόπολη, σε ανάμνηση της νίκης του εναντίον του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας, υποχρέωσε του Λευκάδιους να μετοικήσουν στην νέα πόλη.

Ο εκχριστιανισμός του νησιού έγινε στις αρχές του 1^ου αιώνα μ. Χ από μαθητές του Απόστολου Παύλου. Τα επόμενα χρόνια μετά τη διαίρεση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας η Λευκάδα ανήκε στο Βυζάντιο, το οποίο όμως δεν μπορούσε να προστατεύσει τις απομακρυσμένες κτήσεις του, με αποτέλεσμα το νησί να υποφέρει από τις βαρβαρικές επιδρομές και να ερημωθεί.

Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Λευκάδα εναλλάχθηκαν οι Φράγκοι ηγεμόνες που τον 14^ον αιώνα μετέφεραν την πρωτεύουσα τους στο φρούριο της Αγίας Μαύρας, στην είσοδο του δίαυλου μεταξύ του νησιού και της απέναντι ηπειρωτικής ακτής. Το 1479 η Λευκάδα κατελήφθη  από τους Τούρκους που παρέμειναν στο νησί για περίπου 200 χρόνια. Η Λευκάδα ήταν το μόνο από τα Ιόνια νησιά, στο οποίο οι Τούρκοι έμειναν για τόσο μεγάλο διάστημα. Το 1684 το νησί πέρασε στα χέρια των Ενετών με αποτέλεσμα πολιτιστικά η Λευκάδα να πλησιάσει τα υπόλοιπα Ιόνια νησιά, στα οποία επικρατούσαν ήδη οι Ενετοί. Από το 1797 που την κατέλαβαν οι Γάλλοι δημοκρατικοί, η Λευκάδα ακολούθησε την μοίρα των υπολοίπων Επτανήσων. Το 1798 υπήχθη σε Ρωσοτουρκική διοίκηση, ενώ το 1810 πέρασε στη διοίκηση των Άγγλων, οι οποίοι παρέδωσαν τη Λευκάδα, το 1864, όπως και τα υπόλοιπα Ιόνια νησιά στην Ελλάδα.

Η Λευκάδα στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο βρέθηκε στη δίνη του ανταγωνισμού μεταξύ βασιλικών και βενιζελικών, ενώ στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, το αριστερό κίνημα που αναπτύχθηκε συγκρούσθηκε με τους Γερμανούς, αλλά ενεπλάκη και στον εμφύλιο που ακολούθησε. Οι σεισμοί του 1948 και 1973 συμπλήρωσαν τις δοκιμασίες των κατοίκων του νησιού από τους οποίους πολλοί ξενιτεύτηκαν.              


Το κάστρο της Αγίας Μαύρας

Το έμβλημα τη ενετικής περιόδου (1684-1797), ο Λέων την Βενετίας, στα τείχη του κάστρου της Αγίας Μαύρας.

Αποτελεί το σήμα κατατεθέν της Λευκάδας, καθώς όριζε επί αιώνες την είσοδο στο νησί από την απέναντι ηπειρωτική ακτή της Ακαρνανίας. Η ίδρυση του κάστρου πραγματοποιήθηκε τον 13^ο αιώνα, όταν παραχωρήθηκε σαν προίκα στον Ιωάννη Ορσίνι για το γάμο του με την κόρη του δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρου Α’ Αγγέλου. Αργότερα κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Τόκκων στα Ιόνια το κάστρο πήρε τη σημερινή του μορφή κατά την οποία απέκτησε περιμετρική τάφρο, την οποία μπορούσε να διασχίσει κάποιος μόνο με γέφυρες και από τις δύο πλευρές του. Το νησί απέκτησε εκείνη την εποχή το όνομα Αγία Μαύρα (Santa Maura), το οποίο έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα στο κάστρο και στο ομώνυμο εκκλησάκι που βρίσκεται εντός του περιβόλου του.

Το εκκλησάκι της Αγ. Μαύρας αργότερα υπήρξε τμήμα του μοναστηριού που έχτισε η Ελένη Παλαιολογίνα μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Η Παλαιολογίνα, ευρισκόμενη στην δυτική Ελλάδα, μετά τη διαφυγή της από την Κωνσταντινούπολη, παρασύρθηκε από θύελλα με το σκάφος της και βρέθηκε στην Λευκάδα, όπου μόνασε μέχρι το θάνατο της. Οι Τούρκοι μετέτρεψαν την εκκλησία σε τζαμί και το ταπεινό εκκλησάκι ξαναέγινε χριστιανικός ναός μετά την κατάληψη του κάστρου από τους Ενετούς.

Η πύλη του κάστρου από την πλευρά της Λευκάδας. Ορατά είναι τα τουρκικά και φράγκικα αρχιτεκτονικά στοιχεία.	Η τάφρος που περιέκλειε το κάστρο καθιστώντας το καλά προφυλαγμένο από εισβολές.

Εσωτερικά τμήματα του κάστρου της Αγ. Μαύρας όπου πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις του Δήμου Λευκάδας «Γιορτές Λόγου και Τέχνης».	Εσωτερικά τμήματα του κάστρου της Αγ. Μαύρας όπου πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις του Δήμου Λευκάδας «Γιορτές Λόγου και Τέχνης».

Το κάστρο της Αγ. Μαύρας κατά τη διάρκεια της ενετικής κατοχής, σε χαλκογραφία του 17ου αιώνα. Διακρίνονται οι γέφυρες, που ήταν και οι μόνες προσβάσεις, για να εισέλθει κάποιος στο νησί της Λευκάδας.	Αεροφωτογραφία του κάστρου της Αγ. Μαύρας. (φωτό: έντυπο ξενοδόχων Λευκάδας)

Το καμπαναριό της Αγίας Μαύρας και το εσωτερικό της μικρής εκκλησίας.

Το 1479 το κάστρο κατακτήθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι το κράτησαν για 205 χρόνια. Το 1684 οι Ενετοί με τον Μοροζίνι κατέλαβαν το νησί, μεταφέροντας την πρωτεύουσα του νησιού από το κάστρο στη σημερινή του θέση. Οι Ενετοί παρέμειναν στο νησί για 113 χρόνια. Από το 1797, όταν την κατέλαβαν οι Γάλλοι το κάστρο της Λευκάδας πέρασε σταδιακά στους Ρωσοτούρκους, στους Άγγλους, οι οποίοι, όπως και το νησί, παρέδωσαν στην Ελλάδα το κάστρο το 1864. Το κάστρο τα επόμενα χρόνια χρησιμοποιήθηκε σαν στρατόπεδο, τόπος κράτησης αιχμαλώτων, στέγασε πρόσφυγες της Μικρασιατικής καταστροφής, ενώ σήμερα φιλοξενεί εκδηλώσεις των Γιορτών Λόγου και Τέχνης του Δήμου Λευκάδας.

Το καμπαναριό της Αγίας Μαύρας...	...και το εσωτερικό της μικρής εκκλησίας.

|

|